DKK - Spotkanie z 29 stycznia 2020 r.
Styczniowe spotkanie DKK - Wokół książki „Małe eksperymenty ze szczęściem. Sekretny dziennik Hendika Groena, lat 83 i 1/4”.
„Może zostało nam niewiele czasu, lecz z drugiej strony mamy cały czas tego świata”. Przejmujące słowa, które zostają z nami po przeczytaniu naszej ostatniej lektury „Małych eksperymentów ze szczęściem. Sekretnego dziennika Hendrika Groena, lat 83 i 1/4”. Książka porusza ten z problemów, który chcielibyśmy jak najdalej odsunąć od siebie w czasie. O którym trudno rozmawiać i z którym trudno się pogodzić. O naszej obawie przed starością i śmiercią.
Oto grupa starych schorowanych pensjonariuszy domu spokojnej starości w Amsterdamie, skazanych na swoje towarzystwo musi ze sobą współżyć. Bywa z tym różnie. Świat ograniczony do budynku pensjonatu, żyjących tam ludzi i ich dziwactw. Mikroświat plotek, wzajemnego obserwowania i przyglądania się. Dłużące się dni podobne do siebie. Trzeba je czymś wypełnić. Jedni walczą z nudą, z powtarzalnością i przewidywalnością każdego dnia robiąc sobie drobne psikusy. Inni spoglądają w okno i wypatrują przyjaznej aury, by wyjść przed ośrodek, i choć na chwilę przysiąc na ławce…
[ >> M. Zarańska - recenzja książki „Małe eksperymenty ze szczęściem” << ]
Galeria postaci. Przeważają bierni, apatyczni i bezwolni. Ale znajdują się tacy, którzy chcą zerwać z tym stanem. I tworzą przyjacielską grupę buntowników „Starzy, ale Jeszcze Żywi”. Postanawiają, mimo coraz bardziej podupadającego zdrowia i związanej z tym nieporadności uprzyjemnić sobie czas. Wpadają na rozmaite pomysły i je wprowadzają w życie. Wnoszą oddech świeżości i zmian. Niedalekie wycieczki, warsztaty kulinarne, kurs gry w golfa, wyprawa do kasyna, warsztaty z tai-chi, degustacje wina… Czym wzbudzają zazdrość u pozostałych i zderzają się z murem przepisów i regulaminów a przede wszystkim z wrogością władz domu seniora. Cóż, na każdym kroku daje im się do zrozumienia, że są zbyt starzy.
Autor ukrywający się pod postacią bohatera książki – Hendrika - z dystansem, niezwykłym wyczuciem i poczuciem humoru kreśli przypadłości naszej populacji w podeszłym wieku. Każdy z nas w swoim otoczeniu ma członków rodziny lub znajomych borykających się z nieuniknionym procesem starzenia się. Czeka to każdego z nas… Wymienialiśmy myśli i spostrzeżenia na temat naszego stosunku do nich, i jak my jako społeczeństwo pozwalamy im godnie przeżyć ostatni okres życia. Wciąż nie jest z tym najlepiej. Polska zajmuje przedostatnie miejsce wśród krajów członkowskich Unii Europejskiej w rankingu Active Ageing.
Ocenia się w nim aktywność społeczną, w tym wolontariat, a także, na ile osoby starsze mogą funkcjonować niezależnie, bezpieczne i zgodnie ze zdrowym stylem życia. Jakość życia ludzi starszych bada się analizując zatrudnienie, udział w życiu społecznym, samodzielne mieszkanie i zdolność do aktywnego starzenia się.
Bohater naszej lektury jest szczęśliwym mieszkańcem Holandii, która w tym rankingu zajmuje 4 miejsce. Warunki życia, standard domów seniora jest nieporównywalny w stosunku do Polski. Ale ludzie i i ich słabości są te same.
Zdaniem Komisji Europejskiej do 2080 roku co ósmy mieszkaniec Starego Kontynentu będzie miał powyżej 80 lat. W tej chwili osoby 65+ stanowią 18,5 proc. mieszkańców UE, we wspomnianym 2080 r. będzie ich już 30 proc. I jak zauważono nasze społeczeństwo starzeje się najszybciej w Europie… Jest o czym myśleć i podjąć stosowne działania…
Tytuł doskonale odzwierciedla tematykę książki: „Małe eksperymenty ze szczęściem”. Jak niewiele trzeba by być szczęśliwym niezależnie od wieku, sytuacji życiowej i stanu zdrowia. Skłonił również do sięgnięcia po traktat filozoficzny Władysława Tatarkiewicza „O szczęściu” i przypomnieniu sobie, czym ono jest wg wielkiego filozofa.
Spełnia też walor terapeutyczny. Mimo swej słodko-gorzkiej wymowy, gdzie choroba i śmierć są wciąż obecne, uczy pokory i radości z każdego danego nam dnia. Pozwala zrozumieć potrzeby starszych. Ich lęki, oczekiwania i tęsknoty. Nie stroni od trudnych pytań i decyzji. Czy mamy prawo sami decydować o końcu naszego życia? Czy oddać obłożnie chorych rodziców ośrodkom opieki społecznej? I na koniec konkluzja zaczerpnięta z książki: „Miarą kultury danego kraju jest sposób w jaki traktuje swoich starych i słabych obywateli”.
To było nasze pierwsze spotkanie w nowym 2020 roku i 29 stycznia w dniu urodzin Olgii Tokarczuk! Nie obyło się bez toastów i życzeń przy wspaniałych wypiekach, sałatkach i wiśniowej nalewce przyniesionych przez klubowiczów.
Małgorzata Chrzelest
